การคัดเลือกวัตถุดิบสมุนไพรธรรมชาติ

การคัดเลือกวัตถุดิบสมุนไพรธรรมชาติ

  นั้นจะประกอบไปด้วยหลายปัจจัยอาทิเช่น ฤดูกาลเพาะปลูก ชนิดของดินในพื้นที่การเพาะปลูกสภาพแวดล้อมและอากาศที่เหมาะสมกับสายพันธุ์ในแต่ละชนิด ซึ่งปัจจัยต่างๆเหล่านี้ก็เป็นส่วนสำคัญในการคัดเลือกวัตถุดิบเบื้องต้นว่าเกษตรกรผู้เพาะปลูกพืชสมุนไพรในแต่ละชนิดนั้น มีวิธีปลูกและบำรุงรักษาได้ใกล้เคียงกับลักษณะทางธรรมชาติและจัดสภาพแวดล้อมของต้นไม้ได้เหมาะกับพืชสมุนไพรในแต่ละชนิดหรือไม่

  เพราะถ้าเกษตรกรมีความรู้และเข้าใจในแต่ละชนิดพืชสมุนไพรจะเจริญเติบโตได้ดี ซึ่งเป็นผลทำให้คุณภาพพืชสมุนไพรที่นำมาใช้นั้น มีสารออกฤทธิ์ทางธรรมชาติที่ดีขึ้นด้วย วิธีการปลูกพืชสมุนไพร นั้นทำได้หลายวิธี เช่น
- การปลูกด้วยเมล็ดโดยตรง โดยไม่ต้องเพาะเป็นต้นกล้าก่อน นำเมล็ดมาหว่านลงแปลงได้เลย
- การปลูกด้วยต้นกล้าหรือกิ่งชำ ปลูกโดยการนำเมล็ด หรือกิ่งชำปลูกให้แข็งแรงดีในถุงพลาสติกหรือในกระถาง
- การปลูกด้วยหัว ปกติจะมีหัวที่เกิดจากราก และลำต้น เรียกชื่อแตกต่างกันในที่นี้จะรวมเรียกเป็นหัวหมด
- การปลูกด้วยหน่อหรือเหง้าปลูก
- การปลูกด้วยไหล  ปกตินิยมเอาส่วนของไหลมาชำไว้ก่อน จะย้ายปลูกในพื้นที่ที่เตรียมไว้อีกครั้งหนึ่ง
- การปลูกด้วยจุก หรือตะเกียง โดยการนำจุกหรือตะเกียงมาชำในดินที่เตรียมไว้ โดยใช้ตะเกียงตั้งขึ้นตามปกติ กลบดินเฉพาะด้านล่าง
- การปลูกด้วยใบ เหมาะสำหรับพืชที่มีใบหนาใหญ่ และแข็งแรง คล้ายกับการปลูกด้วยส่วนของกิ่งและลำต้น คือการตัดใบไปปักหรือวางบนดินที่ชุ่มชื้นให้เกิดต้นใหม่
- การปลูกด้วยราก  โดยตัดส่วนของรากไปปักชำให้เกิดต้นใหม่ขึ้น

  การปลูกพืชสมุนไพรและการบำรุงรักษานั้นควรหลีกเลี่ยงสารเคมีโดยจะต้องเลือกวิธีดูแลรักษาให้เป็นไปตามธรรมชาติให้มากที่สุด การให้ปุ๋ยหรือการกำจัดวัชพืช ศัตรูพืช จากสารเคมี อาจมีผลทำให้ปริมาณสาระสำคัญในสมุนไพรเปลี่ยนแปลงอาจมีพิษตกค้าง เป็นอันตรายต่อการใช้สมุนไพร และที่สำคัญในลำดับต่อไปคือ ช่วงเวลาของฤดูกาลการเก็บสมุนไพร ซึ่งการเลือกเก็บ
  ส่วนที่ใช้เป็นยาอย่างถูกวิธีนั้น จะมีผลอย่างมากต่อประสิทธิภาพของสารออกฤทธิ์ทางธรรมชาติที่นำใช้ โดยหลักทั่วไปในการเก็บส่วนที่ใช้เป็นยาสมุนไพร แบ่งเป็นประเภทได้ดังนี้
-ประเภทรากเหง้าหรือหัว  เก็บในช่วงที่พืชหยุดเจริญเติบโต ใบ ดอก ร่วงหมด หรือในช่วงต้นฤดูหนาวถึงปลายฤดูร้อน เพราะเหตุว่าในช่วงนี้ รากและหัวมีการสะสมปริมาณของตัวยาไว้ค่อนข้างสูง
-ประเภทใบหรือเก็บทั้งต้น  ควรเก็บในช่วงที่พืชเจริญเติบโตมากที่สุด หรือบางชนิดอาจระบุช่วงเวลาการเก็บชัดเจน
-ประเภทเปลือกต้นและเปลือกราก  เปลือกต้นโดยมากเก็บระหว่างช่วงฤดูร้อนต่อกับฤดูฝน ปริมาณยาในพืชสูงและลอกออกง่าย
-ประเภทดอก โดยทั่วไปเก็บในช่วงดอกเริ่มบาน แต่บางชนิดเก็บในช่วงดอกตูม
-ประเภทผลและเมล็ด  พืชสมุนไพรบางอย่างอาจเก็บในช่วงที่ผลยังไม่สุกก็มี แต่โดยทั่วไปมักเก็บตอนผลแก่เต็มที่แล้ว

  ในการคัดเลือกวัตถุดิบสมุนไพรธรรมชาตินั้น ควรรู้แหล่งที่มาของวัตถุดิบสมุนไพร กระบวนการเพาะปลูกที่ถูกต้องเหมาะสม การบำรุงรักษาและการเก็บสมุนไพร รวมถึงการแปรรูปเพื่อคงสารออกฤทธิ์ในกระบวนการต่างๆ เพราะจะมีผลต่อคุณภาพสมุนไพร ดังนั้นเราควรพิจารณาหาข้อมูลอย่างละเอียดถี่ถ้วน เพื่อให้วัตถุดิบสมุนไพรธรรมชาติ ที่เราต้องการนั้นคงคุณค่าจากธรรมชาติอย่างแท้จริง

บริษัท เนเจอร์ อโกร โปรดักซ์ จำกัด
คัดเลือกวัตถุดิบสมุนไพรธรรมชาติและสารสกัดจากธรรมชาติแท้คงคุณค่า
โดยผู้เชี่ยวชาญด้านการเกษตรพืชสมุนไพรโดยตรง
สอบถามรายละเอียดเพิ่มเติม : Tel : 092-654-1454  Email : natureagroproduct@gmail.com






ขอขอบคุณข้อมูลอ้างอิง :
http://www.rspg.or.th/plants_data/herbs/herbs1-3.htm
http://www.rspg.or.th/plants_data/herbs/herbs1-4.htm